Ook bij Platform Leren van toetsen ontkomen we niet aan de gevolgen van de coronacrisis. We hebben helaas moeten besluiten om het jaarlijkse Festival Leren van toetsen een jaartje door te schuiven. Niet in 2020, maar in 2021 zijn we te gast bij Saxion in Deventer voor Festival Leren van toetsen. Schrijf de datum alvast in je agenda: Vrijdag 4 juni 2021!
Bij de HAN hebben Christian Köppe en Rody Middelkoop deeltijd studenten hbo-ict zelf hun werk laten beoordelen. Ze ontwikkelden daarvoor een procedure, die ze Incremental Grading noemen, voor een semester over Software Development (Köppe, Manns & Middelkoop 2018). Veronica Bruijns (Hogeschool van Amsterdam) spreekt Christian op het Freudenthal Instituut van de UU, waar hij nu werkzaam is als promovendus op dit onderwerp.
Tijdens het werken met de FT-cyclus, in het hbo, maar ook in het vo en mbo, merkten Liesbeth Baartman en Judith Gulikers dat docenten soms misconcepties hebben als het gaat om formatief toetsen. Een misconceptie is een inaccurate opvatting over een concept. Het is belangrijk dat alle ideeën – en dus ook misconcepties – benoemd kunnen worden en ook serieus worden genomen. Tijdens een speciale themabijeenkomst werd op zoek gegaan naar de misconcepties die leven in het hbo. Het resultaat van deze zoektocht vatten Liesbeth en Judith voor ons samen.
Op dinsdagmiddag 3 december organiseerden we een drukbezochte themabijeenkomst ‘Misconcepties formatief toetsen’, die werd geleid door Judith Gulikers (Wageningen University and Research) en Liesbeth Baartman (Hogeschool Utrecht). Met ruim 30 deelnemers hadden we niet alleen een bomvol programma, maar ook een bomvol lokaal. Het doel van de middag was tweeledig: de deelnemers laten nadenken over misconcepties rondom formatief toetsen én input vergaren voor de ontwikkeling van een tool voor de toolkit formatief toetsen om misconcepties in teams bloot te leggen en te bespreken.
Er zijn legio mogelijkheden om studenten te betrekken bij toetsen. Studenten kunnen samen met docenten bepalen met welke bewijzen ze hun competenties aantonen, docenten kunnen studenten laten kiezen uit twee of meer toetsvormen, enz. Veronica Bruijns beschrijft namens de themagroep 'studenten betrekken bij toetsen' de belangrijkste argumenten waarom je als docent studenten wilt betrekken bij toetsen.
Tot afgelopen schooljaar was de algemene professionele vorming (APV), de onderwijspedagogische leerlijn van de Fontys Lerarenopleiding Tilburg (FLOT), opgedeeld in 13 thema-modules van elk acht weken. Elke themamodule werd afgerond met een summatieve toets en daarmee verdween het thema uit het zicht van de studenten. De theorie werd niet of nauwelijks ingezet bij het leren in de praktijk. En dat moest anders! Annet Meinen en Rosan Bosma beschrijven hoe ze het afgelopen jaar het curriculum van APV meer ontwikkelingsgericht hebben vormgegeven. Ze beschrijven hoe dit proces is verlopen, hoe het ‘nieuwe’ onderwijs er in grote lijnen uitziet en welke uitdagingen dat met zich meebrengt.
Vorig jaar presenteerden David Carless en David Boud een model dat het belang beschrijft van feedbackgeletterdheid (feedback literacy) van studenten. Tijdens zijn inspirerende keynote op ons Festival Leren van toetsen 2019, gaf David Boud meer uitleg over dit model. Toch blijft een model abstract en kan je je afvragen: Hoe bevorder ik de feedbackgeletterdheid van mijn studenten nou écht? Een mogelijk antwoord op die vraag komt van onderzoekers uit Australië (Noble et al., 2018; in press). Zij ontwikkelden een training over feedbackgeletterdheid voor studenten in het medische domein.
Omdat programmatisch toetsen nog in opkomst is, is er veel behoefte aan informatie. Veel opleidingen hebben dezelfde vragen: “maar hoe doe ik dat dan concreet in de praktijk, kan ik ergens gaan kijken, heb je een goed voorbeeld voor mij?” Om in die behoefte te voorzien organiseerde Platform Leren van toetsen themabijeenkomsten, waarbij Tamara van Schilt-Mol en Liesbeth Baartman ontwikkelaars en docenten interviewden van opleidingen die ervaring hebben opgedaan met programmatisch toetsen. Liesbeth Baartman doet verslag van de themabijeenkomst op 14 mei jongstleden.
In 2016 deden Ank Jansen en Martijn Leenknecht al een oproep voor meer actiegerichte feedback. Het is niet belangrijk of de feedback positief of negatief is qua inhoud, de toon van de feedback is veel belangrijker en die is bij voorkeur constructief. Twee recente onderzoeken ondersteunen onze oproep en bieden meer inzicht in hoe we studenten kunnen uitrusten om constructief met negatieve feedback om te gaan. Martijn Leenknecht bespreekt de belangrijkste conclusies uit de twee onderzoeken.
De themagroep 'feedbackcultuur' ziet in de aanpak van de leerKRACHT-methode belangrijke aanknopingspunten om aan de slag te gaan met een feedbackcultuur. Zij zijn op bezoek gegaan bij de Mariaschool, een basisschool in Rotterdam, om te zien en te beleven hoe zij met de leerKRACHT-methode werken. Met dit bezoek kregen ze inzicht in de succesfactoren om tot een feedbackcultuur te komen. In dit blog beschrijven Martje Köhlen en Heleen Baarslag hoe de instrumenten van Stichting leerKRACHT deze school hebben ondersteund in hun ontwikkeling richting een feedbackcultuur.