Peerfeedback betekenisvol inzetten met kleine veranderingen

Stephanie Kruiper (Universiteit Utrecht)

Iedereen heeft wel een mening over onderwijs en hoe we dat (nog) beter zouden willen zien. We hebben allerlei suggesties die vaak eenvoudig klinken maar niet altijd eenvoudig uitvoerbaar zijn. In de wereld van formatieve assessment en feedback is dit niet anders. Anne Potters en Martje Köhlen merkten in hun verslag van het webinar van David Carless op dat hij pleit voor kleine, wetenschappelijke bewezen veranderingen in het onderwijs. Als onderwijswetenschapper en docent in het hoger onderwijs wilde ik dat wel eens testen. Ik deel graag mijn ervaringen.

In de peerfeedback rondes in mijn onderwijs hoor ik wel eens opmerkingen zoals ‘Ik weet niet of de feedback van mijn medestudent wel goed is, dus ik zie het nut niet zo in van deze feedback’. Voor velen wellicht een herkenbare opmerking. Zoals Carless het mooi zei: ‘Feedback doesn’t always work like we want’. Tijd om eens te proberen het ervaren nut van peerfeedback te verhogen.

Volgens Carless en Boud (2018) is het ontwikkelen van feedbackgeletterdheid belangrijk om het leereffect van feedback maximaal te benutten. Om feedbackgeletterdheid te bevorderen gaf Carless een paar concrete tips over peerfeedback. Hij benoemde dat het helpt om de rationale achter wat we doen wat vaker te delen met studenten. Als studenten niet weten hoe peerfeedback ze kan helpen, zien ze er de meerwaarde niet van in. Ook kan het helpen om het leereffect van peer feedback te modellen (voordoen). Carless geeft zijn studenten het voorbeeld van wat hij heeft aan peer review bij publicatie van zijn wetenschappelijke artikelen.

Interessante ideeën die makkelijk toepasbaar lijken. Toevallig was mijn eerstvolgende onderwijsmoment gericht op het bespreken van ontvangen peerfeedback. Ik deelde dit keer expliciet met de studenten dat het geven van peerfeedback ook een moment is om te zien wat anderen hebben gemaakt en te vergelijken, en dat dat ook een grote kans is om te leren. Carless haalde hier de artikelen van Nicol (2020) en van Popta et al. (2017) aan over Learing by Comparison, die beschrijven dat productief leren plaatsvindt door werk met elkaar te vergelijken (zie ook het blog van Esther van Popta). Niet alleen leren studenten van het vergelijken met andermans werk door het geven van feedback aan anderen, ze genereren ook feedback voor zichzelf (Internal Feedback). Verder noemde ik dat ik als student soms ook niet altijd wist of en hoe ik peerfeedback moest geven, en wat ik moest met gekregen peerfeedback. Ik zei ook dat als ik weinig met de peerfeedback kon, ik het wel nuttig vond om te zien wat anderen hadden gemaakt.

Naast het delen van rationale en modelling gaf ik wat structuur aan de feedbackbesprekingen, vooral omdat de studenten eerstejaars zijn en dit een van hun eerste ervaringen met peerfeedback was. David Boud noemde in zijn keynote voor het Festival Leren van Toetsen in 2019 dat het cruciaal is om al in het eerste jaar in te zetten op feedbackgeletterdheid. Ik speelde hier op in met de volgende vragen/punten die de feedback ontvangende student kon stellen:

1. Wat vond je goed aan het product? Waarom?
2. Waar moet ik echt nog aandacht aan besteden, of wat was er nog onduidelijk?
3. Wat neem je mee uit mijn product voor je eigen product? Leg uit.
4. [bekijk of alle gegeven feedback duidelijk is en stel eventueel vragen ter verheldering]

Nu is de grote vraag of dit alles zin heeft gehad. Of er daadwerkelijk een effect te zien is in het leren is lastig te zeggen, daar zou je een studie aan kunnen wijden. Ik moest het voor nu doen met de reacties van studenten, die positief waren. Studenten vonden de peerfeedback zinvol, vooral omdat ze ook van elkaars werk konden leren om hun eigen werk beter te maken. Ze zeiden zelfs dat ze graag al eerder in het proces een ronde peerfeedback hadden willen hebben. Tot dan toe hadden ze alleen feedback van mij gekregen.

Al met al een mooi resultaat. Het lijkt alsof de studenten de boodschap hadden begrepen: je leert niet alleen door het ontvangen van feedback, maar juist ook door het geven ervan. Een belangrijke stap in het ontwikkelen van feedbackgeletterdheid. Daarnaast heeft het mij als docent niet veel moeite gekost om een aanpassing te maken. Altijd fijn in het hectische onderwijsleven. Het resultaat van deze kleine aanpassingen heeft me zelfs aan het denken gezet over het vaker inzetten van peerfeedback in de toekomst. Naar aanleiding van deze resultaten nodig ik graag iedereen uit om eens na te denken over de kleine, impactvolle veranderingen die je zelf zou kunnen maken in je onderwijs (en ze vooral ook te delen).

Referenties
Carless, D. & Boud, D. (2018). The development of student feedback literacy: enabling uptake of feedback. Assessment & Evaluation in Higher Education, 43(8), 1315-1325. https://doi.org/10.1080/02602938.2018.1463354

Nicol, D. (2020). The power of internal feedback: exploiting natural comparison processes. Assessment & Evaluation in Higher Education. https://doi.org/10.1080/02602938.2020.1823314

Van Popta, E., Kral, M., Camp, G., Martens, R. L., & Simons, R. (2017). Exploring the value of peer feedback in online learning for the provider. Educational Research Review, 20, 24-34. https://doi.org/10.1016/j.edurev.2016.10.003