Hoe geef je niet effectieve feedback?

Martijn Leenknecht (HZ University of Applied Sciences)

We vragen ons vaak af wanneer feedback effectief is, maar misschien levert het omdraaien van de vraag wel nóg meer inzichten op. Dat is in ieder geval wat een groep vooraanstaande Australische toets- en feedbackexperts dacht. Zij stelden zichzelf de vraag: Hoe geef je niet effectieve feedback? De resultaten van hun brainstorm hebben ze beschreven op hun projectpagina Feedback for Learning.

Ze kwamen samen uit op 8 punten die feedback ineffectief maken. Dat levert verrassende ‘adviezen’ op, die je aan het denken zetten. Neem ‘advies’ nummer 7:

Schiet blind met ‘feedbackhagel’ op de studenten

Of zoals de groep experts het verwoordt en illustreert (zie cartoon): pak je feedbackkanon en vuren maar! Als je veel feedback geeft, zullen studenten er vast iets aan hebben. Dat deze wetmatigheid niet op gaat, spreekt voor zich. Bovendien spreekt hieruit een docent-gecentreerde kijk op feedback: het is de taak van de docent om feedback te geven. Meer en meer komen we echter tot de conclusie dat feedback geen gunst is van een docent voor de studenten, maar feedback is een proces van uitwisseling en begrip. Feedback is pas effectief als deze is afgestemd op de student en zo wordt aangeboden dat de student deze kan begrijpen én kan toepassen. Of zoals Dylan Wiliam (2011, p. 4) dit beschrijft: “Information does not become ‘feedback’ unless it is provided within a system that can use that information to affect future performance”.

Figuur 1. Illustratie bij ‘advies’ 7: het feedbackkanon

En als je dan weet dat het gaat om een feedbackdialoog en begrip kweken bij studenten, neem dan vooral (niet) het volgende ‘advies’ ter harte:

Wees een held en besteed zoveel mogelijk tijd aan het geven van feedback!

Je weet dan in ieder geval zeker dat je het niet volhoudt… Zoek dus liever naar manieren waarop je studenten kunt voorzien van persoonlijke feedback, waarbij inzet en opbrengst in balans zijn. Daarbij is de docent niet per definitie de persoon die de feedback geeft. Zet vooral ook studenten zelf in als bron voor eigen feedback of peer feedback. Bedenk dus ook goed vooraf, tijdens het ontwerpen van je onderwijs, hoe, wanneer, en hoe vaak je momenten inbouwt dat studenten feedback kunnen verzamelen (zie ook ‘advies’ 6). Wees daarin vooral ook slim en zorg dat je juist feedback geeft op momenten dat studenten nog gebruik kunnen maken van feedback (zie ook ‘advies’ 3).

Een klassieker is wat mij betreft ook ‘advies’ 4:

Ga er van uit dat studenten je feedback niet lezen

“Waarom zou ik er zoveel tijd in stoppen, studenten lezen mijn feedback toch niet…”. Je hoort docenten nog wel eens klagen over het gebrekkige gebruik van feedback door studenten. Dat studenten hier zelf anders over denken, beschreef ik al in het blog Leren van toetsen: Docent en student zijn het nog niet eens. Ook de Australische onderzoeksgroep vond in hun onderzoek onder ruim 3000 studenten dat de meerderheid van de studenten juist wél aangeeft de feedback te gebruiken. Is het dan ook niet veel interessanter om je af te vragen waarom studenten jouw feedback moeten lezen..?

Het project van de groep onderzoekers uit Australië loopt nog een aantal jaren door en op hun website plaatsen ze updates en opbrengsten van het project. Zo kan je al lezen wat de resultaten waren van hun onderzoek naar feedbackpercepties van studenten en docenten. De komende jaren werken ze aan het verzamelen van good practices en proberen ze de vraag te beantwoorden hoe effectieve feedbackpraktijken kunnen worden ingezet in het hoger onderwijs. Houd hun pagina dus in de gaten!

Referenties
Wiliam, D. (2011). What is assessment for learning? Studies in Educational Evaluation, 37, 3-14.