Nu beschikbaar: hoor-/werkcolleges Formatief toetsen

Lerarenopleiders van verschillende hogescholen en universiteiten hebben samen met SLO, expertisecentrum leerplanontwikkeling, een hoor- en werkcollegereeks ontwikkeld. In deze reeks maken studenten kennis met de basisstof over formatief lesgeven. De hoor-/werkcolleges zijn beschikbaar via de website van SLO.

Prominente plaats voor formatief toetsen

“Zeker in de lerarenopleidingen horen we geregeld de vraag terug komen: hoe kunnen we onze studenten – aankomende leraren in primair, voortgezet en vervolgonderwijs – kennis meegeven over formatief toetsen en hier tijdens de lerarenopleiding en in hun stages ervaringen mee laten opdoen?” vertelt Gerdineke van Silfhout van SLO. Formatieve evaluatie verdient een prominente plaats in de lerarenopleiding. Niet alleen is het van belang dat toekomstige leraren kennis nemen van formatief lesgeven, het is ook belangrijk dat lerarenopleiders hun opleiding (meer) vormgeven vanuit het formatieve leercyclus. Daardoor ‘ervaren’ studenten zelf ook wat formatief evalueren is, vanuit welk doel dat gedaan wordt en welke effecten dat heeft op opbrengsten, motivatie en eigenaarschap van studenten. De hoor-/werkcollegereeks is daarom ook vanuit het cyclische proces van formatief evalueren ontwikkeld. De formatieve denk- en handelswijze is dus zichtbaar in de wijze van verwerking en studenten ervaren, benoemen en reflecteren op de formatieve aanpakken.

Opbouw hoor-/werkcollegereeks

​Studenten maken kennis met de basisstof rondom formatief lesgeven, waarbij (recente) inzichten uit de onderzoeksliteratuur worden samengebracht. Een belangrijk component van de collegereeks is de reflectie op de onderzoeksbevindingen, op voorbeeldpraktijken en op eigen handelen. De stof is verdeeld in twee delen: een theoretisch deel en een praktisch deel, beide met verwerkingsopdrachten waarbij wordt gereflecteerd op eigen kennis en vaardigheden ten aanzien van formatief evalueren in de eigen onderwijspraktijk en wordt gereflecteerd op aanpakken van henzelf en anderen.

“Een belangrijk doel van deze collegereeks is om studenten bewust te maken van het waartoe van formatief toetsen en hen te laten reflecteren op de meerwaarde van formatief leren in hun eigen lespraktijk. Het gaat ons dus niet zozeer om het inzetten van bepaalde formatieve technieken en tools in het onderwijs, hoewel die het formatief lesgeven uiteraard wel ondersteunen en daarom ook in de collegereeks aan bod komen”.

Doelgroep

​Deze hoor-/werkcolleges zijn primair ontwikkeld voor lerarenopleiders die studenten lesgeven op eerste- en tweedegraads lerarenopleidingen, zowel generiek (onderwijskunde bijv.) als vakspecifiek (Nederlands, aardrijkskunde etc.). “Natuurlijk kunnen de colleges ook worden gebruikt door pabo- en mbo-opleiders, hoewel de terminologie (docent, leraar, leerkracht) en de voorbeelden dan wel tegen het licht gehouden dienen te worden”, aldus Gerdineke.

Studiemiddag Formatief toetsen in de lerarenopleiding

Op woensdagmiddag 23 januari 2019 organiseren SLO en de lerarenopleiders van verschillende hogescholen en universiteiten een studiemiddag Formatief toetsen in de lerarenopleiding: Teach what you preach & preach what you teach. Het doel is om kennis te delen, te inspireren en ervaringen op te doen met praktijken van formatief toetsen, enerzijds om je eigen lespraktijk meer formatief vorm te geven en anderzijds om studenten de kennis en vaardigheden van formatief toetsen bij te brengen. De studiemiddag is bedoeld voor zowel lerarenopleiders van de pabo, eerstegraads en tweedegraads opleidingen (vakspecifiek en onderwijskundig) als adviseurs, onderwijskundigen en kwaliteitsmedewerkers betrokken bij de lerarenopleiding.

Meer informatie over de collegereeks en activiteiten vind je op de website van SLO. Voor vragen en/of opmerkingen kun je terecht bij Gerdineke van Silfhout (g.vansilfhout@slo.nl).