Hogeschool van Amsterdam: Educatief Professional Beroepsonderwijs (AD) – programmatisch toetsen met veel flexibiliteit (2022)

Het beroepsprofiel waar de opleiding op gebaseerd is beschrijft de vaardigheden van onderwijsondersteuners die werken in het beroepsonderwijs in de richtingen mens & techniek, gezondheidszorg & welzijn en horeca & voeding. Vanaf september 2022 wordt de richting ‘economie’ toegevoegd. De kaders voor het beroepsprofiel zijn de bekwaamheidseisen onderwijsondersteuner, de bekwaamheidseisen en generieke kennisbasis voor docenten zoals deze op de lerarenopleiding gelden en het beroepsbeeld en kwalificatiedossier MBO-docent. In de leeropbrengsten uit het beroepsprofiel staan vijf vaardigheden centraal als leeropbrengsten: samenwerken, communiceren, methodisch handelen, probleem oplossend vermogen en lerend vermogen. Voor elke leeropbrengst is er per semester een leeruitkomst geformuleerd.

Voor het generieke gedeelte van de opleiding zijn de datapunten voor de studenten gelijk, het vakspecifieke gedeelte is vrije ruimte die belegd is bij de relevant vakinhoudelijke bacheloropleiding waar de student aanschuift. De opleiding kent vier semesters van 20 weken en voor het generiek gedeelte zijn er per semester 8 tot 10 datapunten (3 – 5 per blok van 10 weken). In het eerste semester zijn er 9 datapunten die allemaal verplicht zijn. Gedurende de opleiding komt er steeds meer ruimte voor studenten om te bepalen hoe de datapunten er uit gaan zien en hoe ze leeropbrengst willen aantonen. Voor elk datapunt halen studenten feedback op vanuit verschillende perspectieven. Twee datapunten zijn gericht op zelfreflectie: dit zijn de zelfinschatting en de zelfevaluatie, waarin de student zijn groei op de leeropbrengsten beschrijft. De opleiding maakt geen gebruik van een beoordelingsrubric, maar werkt met succescriteria per datapunt voor het proces, het product en de evaluatie/reflectie.

Studenten vormen samen met de docenten van de opleiding en de werkplekbegeleider een leergemeenschap. Daarbinnen zijn er verschillende rollen gedefinieerd: de lerende, de begeleider, de opleidingsdocent, de studiecoach en de examinator. De studenten zijn één dag per week op de opleiding en tijdens het onderwijs is er veel aandacht voor het inspireren van elkaar en ontdekken of wat er geleerd is klopt en of anderen dat ook ervaren. Dit krijgt vorm in dialoog tussen de lerenden onderling en binnen de leergemeenschap.

De studiecoach is het aanspreekpunt voor de studenten en houdt zicht op hun ontwikkeling. Naast de begeleiding op de opleiding, worden er elke vier weken stagegesprekken gevoerd. Hier vertelt de student waar hij mee bezig is en wat hij wil leren op de werkplek en koppelt de student samen met zijn begeleiders (studiecoach van de opleiding + werkplekbegeleider van de school) het geleerde en de leerbehoefte aan de leeropbrengsten.

Elk semester wordt afgesloten met een afrondend semestergesprek op basis waarvan de voortang van de student voor de generieke vakken wordt beoordeeld. Ter voorbereiding op het gesprek deelt de student het portfolio met alle datapunten dat is samengesteld gedurende het semester met twee examinatoren. De collega’s die participeren in de opleiding als studiecoach of opleidingsdocent zijn één van de twee examinatoren, de andere examinator is onafhankelijke en kent de student niet of nauwelijks. De examinatoren worden door de opleiding gezien als onderzoekers die de ontwikkeling van de student bestuderen.