Bomvolle themabijeenkomst Misconcepties Formatief toetsen

Op dinsdagmiddag 3 december organiseerden we een drukbezochte themabijeenkomst ‘Misconcepties formatief toetsen’, die werd geleid door Judith Gulikers (Wageningen University and Research) en Liesbeth Baartman (Hogeschool Utrecht). Met ruim 30 deelnemers hadden we niet alleen een bomvol programma, maar ook een bomvol lokaal. Het doel van de middag was tweeledig: de deelnemers laten nadenken over misconcepties rondom formatief toetsen én input vergaren voor de ontwikkeling van een tool voor de toolkit formatief toetsen om misconcepties in teams bloot te leggen en te bespreken.

.

Na een korte introductie en het kijken van een animatiefilmpje over de formatieve toetscyclus (Gulikers & Baartman, 2017), zijn we aan de slag gegaan met het inventariseren en clusteren van veelgehoorde misconcepties, eerst in groepjes en vervolgens plenair. De uitdaging hierbij was om misconcepties, dus verkeerde ideeën over wat formatief toetsen inhoudt, te scheiden van meningen en opvattingen. Samen zijn we tot een lijst van twaalf misconcepties gekomen, zoals ‘Studenten werken alleen voor cijfers, dus formatief evalueren werkt niet’, ‘Bij formatief evalueren ligt de volledige verantwoordelijkheid bij de student’. Interessant was om te zien dat een aantal van de misconcepties die Judith en Liesbeth eerder hadden opgehaald in het VO ook herkenbaar waren voor ons uit het hbo, zoals ‘Toetsen zijn óf formatief óf summatief van aard’.

Na een korte pauze zijn we aan de slag gegaan met het uitwerken van een aantal van de misconcepties. Hierbij stonden in de eerste ronde de vragen ‘Wat hoor ik?’ en ‘Wat zie ik?’ centraal, waarbij we werden uitgedaagd om niet alleen na te gaan hoe we misconcepties kunnen herkennen in het gedrag van de student, maar ook in het gedrag van de docent, en hoe dit wellicht met elkaar samenhangt. In de tweede ronde hebben we stilgestaan bij de mogelijke oorsprong van de verschillende misconcepties en hoe we die zouden kunnen ontkrachten. In de bespreking van de resultaten konden Judith en Liesbeth de bevindingen koppelen aan de fasen van de formatieve toetscyclus, wat voor ons wederom het belang van dit model heeft onderstreept.

De middag eindigde met een korte brainstormsessie over een nieuwe tool voor de toolkit formatief toetsen, waarbij we het met name hadden over de vorm die ons hierin het meest zou aanspreken. Kortom, een leerzame middag waarin wij als deelnemers op een andere manier over formatief toetsen hebben nagedacht, en ook een vruchtbare middag voor Judith en Liesbeth, die weer kunnen putten uit allen ideeën die door de deelnemers zijn geopperd.

Liesbeth en Judith werken aan een inhoudelijk blog over de misconcepties. De nieuw te ontwikkelen tool, plaatsen we binnenkort in de toolkit!