Een vlinderslag die een storm veroorzaakt. Met deze metafoor wordt aangegeven dat kleine gebeurtenissen grote effecten kunnen hebben. De oprichting van Platform Leren van toetsen in 2013 is zo’n kleine gebeurtenis, die op het conto komt van twee (destijds) jonge onderwijskundigen. Het doel: de aandacht vestigen op toetsen als instrument om leren te stimuleren. Daartoe zijn de afgelopen tien jaar vele enthousiaste beleidsadviseurs, docenten, studenten en onderzoekers namens Platform Leren van toetsen aan de slag gegaan in de eigen onderwijspraktijk. Zij hebben materialen (door)ontwikkeld en passend gemaakt voor hun context, onderzoek gedaan en hun inzichten en innovaties gedeeld. Waartoe dat allemaal heeft geleid, blijft vaak onder de radar. Met deze speciale jubileumuitgave brengen we deze verborgen effecten in beeld en bieden we ook deze inzichten een podium.
Dit boek is een verzameling van inspirerende voorbeelden en theoretische verdieping over formatief toetsen, studenten betrekken bij toetsen, programmatisch toetsen, feedbackcultuur, en student- en docentfeedbackgeletterdheid in het Nederlandse hoger onderwijs. Een onmisbaar naslagwerk over de ontwikkelingen van de afgelopen tien jaar en over de voortzetting hiervan in de toekomst.
Auteurs
Bijdragen in het boek zijn verzorgd door:
- Liesbeth Baartman (Hogeschool Utrecht)
- Irene Biemond (Hogeschool Van Hall Larenstein)
- Judith Gulikers (Wageningen Universiteit)
- Henderijn Heldens (Zuyd Hogeschool)
- Loek Herberts (Fontys Hogeschool)
- Desirée Joosten-ten Brinke (Universiteit Maastricht)
- Marleen Kaijen (Hogeschool Arnhem en Nijmegen)
- Renske de Kleijn (UMC Utrecht)
- Job Lafeber (Hogeschool Leiden)
- Wendy Peeters (Hogeschool Utrecht)
- Tamara van Schilt-Mol (Hogeschool Arnhem en Nijmegen)
- Dominique Sluijsmans (Hogeschool Rotterdam)
- Debby Weerlink (Fontys Hogeschool)
Redactie
- Martijn Leenknecht (HZ University of Applied Science)
- Martje Köhlen (Hogeschool Inholland)
- Simone Kooij (ROC van Amsterdam)
- Els Roskam-Pelgrim (Avans Hogeschool)
- Anne Potters (Hogeschool Rotterdam)
Vormgeving
- Grafisch Lyceum Utrecht
Voorwoord
Desirée Joosten-ten Brinke
1. Vrijplaats voor uitwisseling en onderzoek: 10 jaar Platform Leren van toetsen
Martijn Leenknecht, Simone Kooij, Martje Köhlen, Els Roskam-Pelgrim & Anne Potters
2.1 Formatief toetsen zoals Dylan Wiliam het bedoelde (Uit het archief)
Martje Köhlen
2.2 Formatief handelen: de theorie in praktijk (Verdieping)
Els Roskam-Pelgrim
2.3 Toolkit Formatief toetsen
Judith Gulikers & Liesbeth Baartman
3.1 “Maar is het nu voldoende meneer?” Een werkvorm om studenten te activeren en hun kwaliteitsbesef te laten groeien (Uit het archief)
Loek Herberts
3.2 Bespiegelingen en observaties over het betrekken van studenten bij toetsen (Verdieping)
Anne Potters
3.3 Themagroep Studenten betrekken bij toetsen
4. Festival Leren van toetsen
5.1 Programmatisch toetsen in het hbo: dat vraagt moed! (Uit het archief)
Irene Biemond, Marleen Kaijen & Wendy Peeters
5.2 Gaan met die banaan! Over hoe Fontys Paramedisch eensgezind voor programmatisch toetsen ging (Verdieping)
Martje Köhlen & Debby Weerlink
5.3 Naar gecontroleerd vertrouwen: de rol van de examencommissie bij programmatisch toetsen (Uit het archief)
Martijn Leenknecht & Tamara van Schilt-Mol
5.4 Praktische handvatten voor examencommissies bij programmatisch toetsen (Verdieping)
Irene Biemond
5.5 Themagroep Programmatisch toetsen
6. Onderzoek door de jaren heen
7.1 Feedbackcultuur: een groot begrip om klein mee te beginnen (Uit het archief)
Els Roskam-Pelgrim & Martje Köhlen
7.2 In gesprek over feedbackcultuur: klein beginnen en doorpakken (Verdieping)
Martijn Leenknecht
7.3 Themagroep Feedbackcultuur
8. Webinars tijdens de coronapandemie: een nieuwe manier van kennisdelen
9.1 Feedbackgeletterdheid: feedback verwerken moet je leren! (Uit het archief)
Martijn Leenknecht
9.2 Reflecties 5 jaar later: helpt het begrip feedbackgeletterdheid ons verder? (Verdieping)
Simone Kooij
9.3 De opkomst van feedbackgeletterdheid in wetenschappelijke publicaties: een overzicht
Renske de Kleijn & Martijn Leenknecht
9.4 Ook van docenten (en teams) wordt feedbackgeletterdheid gevraagd
Henderijn Heldens, Martje Köhlen, Martijn Leenknecht, Job Lafeber & Anne Potters
9.5 Themagroep Feedbackgeletterdheid
10.1 Leren van toetsen in 2034: een voorspelling met een dosis wensdenken
Dominique Sluijsmans
10.2 Leren van 10 jaar Platform Leren van toetsen
Martijn Leenknecht, Martje Köhlen & Simone Kooij
Dankwoord
Over de auteurs en de redactie
